Філіял Нацыянальнага мастацкага музея Рэспублікі Беларусь Музей В.К. Бялыніцкага-Бірулі размяшчаецца ў Магілёве ў будынку – помніку жылой архітэктуры ў стылі позняга барока кан. XVII - пач. XVIII ст.

З 1815 да 1917 года ў будынку размяшчаўся Магілёўскі дваранскі збор. З архіўных дакументаў вядома, што прадстаўнікі роду Бялыніцкіх-Біруля звярталіся ў Сход для пацверджання свайго шляхецтва.

Рашэнне аб адкрыцці ў Магілёве філіяла Дзяржаўнага мастацкага музея БССР было прынята ў 1977 г. Паколькі дом у маёнтку Крынкі каля Бялыніч, у якім нарадзіўся мастак, не захаваўся, для размяшчэння музея быў выбраны двухпавярховы асабняк, помнік архітэктуры кан. XVII ст. У 1977 - 1979 гг. адбывалася рэканструкцыя будынка, падчас якой быў надбудаваны 3-ці паверх. Мемарыяльны музей В.К. Бялыніцкага-Бірулі як філіял Дзяржаўнага мастацкага музея БССР быў адкрыты 24 снежня 1982 г.

Да часу адкрыцця філіяла мастацкі музей меў у сваіх фондах каля пяцісот жывапісных твораў В.К. Бялыніцкага-Бірулі, сабраных дырэктарам Дзяржаўнай карціннай галерэі, заслужаным дзеячам мастацтваў БССР А.У. Аладавай. Для экспазіцыі магілёўскага музея В.К. Бялыніцкага-Бірулі былі адабраны ўнікальныя экспанаты: прадметы пластыкі, дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва, мэбля, асабістыя рэчы, перададзеныя ўдавой мастака Аленай Аляксееўнай.

Пастаянная экспазіцыя музея "Мастацтва В.К. Бялыніцкага-Бірулі першай паловы ХХ стагоддзя", якая размясцілася ў 4-х залах другога паверха, заклікана даць уяўленне аб жыцці і творчасці мастака. Яе музейная прастора фарміруе ў гледача разуменне характэрных асаблівасцей мастацкага почырку мастака, дае ўяўленне аб асноўных этапах яго жыцця, якія прыпалі на дзве эпохі – час існавання Расійскай імперыі і СССР. У экспазіцыі прадстаўлены жывапісныя творы В.К. Бялыніцкага-Бірулі – вялікія палотны і эцюды, асабістыя рэчы мастака, якія раней знаходзіліся на яго дачы “Чайка” ў Цвярской губерні і ў маскоўскім доме – узнагароды, творы пластыкі і дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва. Значная частка экспазіцыі прадстаўлена творамі, створанымі за савецкім часам. У экспазіцыі знаходзяцца палотны "Пачатак вясны" (1910), "Блакітны вясной" (1942), "Прыйшла вясна" (1951), эцюды з выявай помнікаў рускага драўлянага дойлідства – "Дзевяцігаловая драўляная царква", "Вёска Зачацце" (усё – 19)).

Мемарыяльная экспазіцыя мастака В.К. Бялыніцкага-Бірулі, размешчана ў залах II паверха. У выставачных залах І і ІІІ паверха размяшчаюцца часовыя экспазіцыі, праходзяць лекцыі, творчыя сустрэчы, і майстар-класы.