engrus
  • 2024
  • 2023
  • 2022
  • 2021
  • 2020
  • 2019
  • 2018
  • 2017
  • 2016
  • 2015
  • 2014
  • 2013
  • 2012
  • 2011
  • 2010
  • 2009
  • 2008
  • 2007
  • 2006
  • 2005
  • 2004
  • 2003
  • 2002
  • 2001
  • 2000
  • 1999
  • 1998
  • 1997
  • 1996
  • 1995
  • 1994
  • 1993
  • 1992
  • 1991
  • 1990
  • 1989
  • 1988
  • 1987
  • 1986
  • 1985
  • 1982
  • 1977
  • 1976
  • 1974
  • 1972
  • 1971
  • 1970
  • 1969
  • 1962
  • 1960
  • 1958
  • 1956
  • 1954
  • 1953
  • 1952
  • 1937
  • 1932
  • 1930
  • 1927
  • 1925
  • 1921
  • 1920
  • 1919
  • 1912
  • 1891

2024

2023

2022

2021

2020

2019

2018

2017

2016

2015

2014

2013

2012

2011

2010

2009

2008

2007

2006

2005

2004

2003

2002

2001

2000

1999

1998

1997

1996

1995

1994

1993

1992

1991

1990

1989

1988

1987

1986

1985

1982

1977

1976

1974

1972

1971

1970

1969

1962

1960

1958

1956

1954

1953

1952

1937

1932

1930

1927

1925

1921

1920

1919

1912

1891

bel Аўтаматычны пераклад

Тодар Копша

1939–2012

Сапраўднае імя: Рыгор Яновіч, таксама выкарыстоўваў псеўданім Рыгор Кацапаў

Адзін з піянераў перабудоўнага авангарда, дэсідэнт. Мастак-нонканфарміст, жывапісец, абстракцыяніст, калажыст, сюррэаліст.

Рэдка выстаўляўся пры жыцці. Яго самая вядомая карціна "Сон" была набыта французскім калекцыянерам.

Жыў і працаваў у Менску.

Групы

Выбраныя падзеі

Выбраныя творы

Асацыяваныя ўстановы

Спадарожныя дакументы

Выбраныя даты:

1939

Нарадзіўся ў Прапойску (СССР, сёння Слаўград, Расійская Федэрацыя).

Скончыў Мінскае мастацкае Глебаўскае вучылішча .

У савецкі час удзельнічаў у незалежных творчых суполках, арганізоўваў андэграўндныя мастацкія выставы і.

Творчы псеўданім прыдумаў яго сябар паэт Алесь Разанаў. На старабеларускай мове «капша» азначае "магільны дух", "магільшчык".

Канец 2008

Адбылася апошняя прыжыццёвая выстава .

2012

Памёр у Мінску. За некалькі гадоў да смерці мастак амаль перастаў выходзіць з дому. Ён больш не мог маляваць. Ён працаваў у тэхнікуме калажу, які асвоіў у росквіце сваёй кар'еры.

  • -

  • Успаміны Алеся Разанава:

«Тодар жыў і тварыў насуперак відавочнасьці, насуперак нейкім правілам усталяваным, творачы немагчымае. Ён йшоў сваёй дарогай і слухаўся свайго ўнутранага голасу. Мы жылі непадалёку ад пекла аднаго. Ён часта прыносіў свае карціны, у асноўным намаляваныя на бумажных аркушах. І тады гэта быў у нас як бы сумесны творчы час — я даваў названы гэтым творам. Таму добра знаёмы з тым, што выяўлялася з-пад яго рукі. У ягоных творах жыцьцё як бы выходзіла ў нейкае наступнае вымярэньне. Цяпер Тодар сам выйшаў у гэтае наступнае вымярэньне. Пажадаем яму плённай шчасьлівай далейшай дарогі» .

-

Успаміны Таццяны Гаранскай:

“Ён, Марачкін, Віктар Маркавец, Алесь Разанаў рабілі падпольныя выставы, прысьвечаныя Казіміру Малевічу. Яны там праводзілі і лекцыі пра Малевіча - калі гэтае імя было забараненае ў Беларусі, пра авангарднае мастацтва - калі нават гаварыць пра яго забаранялася» .

-

Успаміны Алеся Марачкіна:

«Такі, да прыкладу, твор, як вялізнае палатно пад назвам „Прысьвячэньне чылійскім паэтам“, а насамрэч — гэта прысьвячэньне рэпрэсаваным пісьменьнікам Беларусі, бо ў савецкія гадзіны ён хаваў сапраўдную ідэю гэтага твора.

[...]

Ён застаўся чалавекам вольным, не зацугляным сацрэалізмам, не зацугляным палітыкай партыі, бальшавізмам, бо ён быў дасьведчаны ў эўрапейскай культуры, а перадусім у мастацтве канца дзевятнаццатага — пачатку дваццатага стагодзьдзя. Як на мой погляд – гэта быў першы мастак такога сюррэалістычнага, абстрактнага характару. Апошнія гады ён цяжка хварэў, і вось, на жаль, мастака, грамадзяніна, беларуса не стала» .