engrus
  • 2024
  • 2023
  • 2022
  • 2021
  • 2020
  • 2019
  • 2018
  • 2017
  • 2016
  • 2015
  • 2014
  • 2013
  • 2012
  • 2011
  • 2010
  • 2009
  • 2008
  • 2007
  • 2006
  • 2005
  • 2004
  • 2003
  • 2002
  • 2001
  • 2000
  • 1999
  • 1998
  • 1997
  • 1996
  • 1995
  • 1994
  • 1993
  • 1992
  • 1991
  • 1990
  • 1989
  • 1988
  • 1987
  • 1986
  • 1985
  • 1982
  • 1977
  • 1976
  • 1974
  • 1972
  • 1971
  • 1970
  • 1969
  • 1962
  • 1960
  • 1958
  • 1956
  • 1954
  • 1953
  • 1952
  • 1937
  • 1932
  • 1930
  • 1927
  • 1925
  • 1921
  • 1920
  • 1919
  • 1912
  • 1891

2024

2023

2022

2021

2020

2019

2018

2017

2016

2015

2014

2013

2012

2011

2010

2009

2008

2007

2006

2005

2004

2003

2002

2001

2000

1999

1998

1997

1996

1995

1994

1993

1992

1991

1990

1989

1988

1987

1986

1985

1982

1977

1976

1974

1972

1971

1970

1969

1962

1960

1958

1956

1954

1953

1952

1937

1932

1930

1927

1925

1921

1920

1919

1912

1891

Царфін Файбіш-Шрага

1900–1975

Жывапісец, дызайнер па тканіне, кніжны ілюстратар, паэт.

Мастак яўрэйскага паходжання. Прадстаўнік Парыжскай школы. Ён быў маўклівы і досыць скрытны, аддаваў перавагу адзіноце. Усё жыццё Царфін з каханнем успамінаў аб дзіцячых гадах, праведзеных у Смілавічах. Па сведчанні сяброў і блізкіх, ён мог гадзінамі распавядаць аб радзіме, аб навакольных яго лясах, аб Волме, у водах якой хлапчуком ён купаўся ўлетку, а ўзімку - катаўся на каньках па змёрзлай рацэ.

Адной з вядучых тэм у творчасці Шрагі Царфіна з'яўляюцца пейзажы Францыі, якая стала яму другой радзімай. Мастак імкнуўся перш за ўсё перадаць хвалюючыя яго духоўныя і філасофскія праблемы, спадзяючыся на разуменне гледачоў. Царфін быў выдатным каларыстам, ён выкарыстоўваў своеасаблівую індывідуальную палітру, выпрацаваў пазнавальную тэхніку, увесь час знаходзячыся ў пошуку новых выразных сродкаў. Яго творы знаходзяцца ў многіх музеях Францыі, ЗША, Канады, Ізраіля, Расіі, калекцыях баронаў Ротшыльдаў і сям'і Чарлі Чапліна. 13 жывапісных работ мастака знаходзяцца ў карпаратыўнай калекцыі ААТ "Белгазпрамбанк", усе яны ўключаны ў Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей Рэспублікі Беларусь.

Жыў і працаваў у Парыжы.

Выбраныя падзеі

Выбраныя творы

Асацыяваныя ўстановы

Артыкулы на KALEKTAR

Спадарожныя дакументы

Звязаныя імёны

Выбраныя даты:

7 студзеня 1900

Нарадзіўся ў Смілавічах Ігуменскага павета Мінскай губерні (Расійская Імперыя, зараз г.п. Смілавічы Чэрвеньскага р-на Мінскай вобласці)

1913

Пачатковую мастацкую адукацыю атрымаў у віленскай Малявальнай школе.

1914

Захапіўся ідэямі сіянізму і з'ехаў у Палестыну. Амаль два гады Файбіш-Шрага жыў і працаваў у кібуцы (сельскагаспадарчай камуне).

1916

Паступіў у іерусалімскую Школу мастацтваў і рамёстваў Бецалель, дзе прадоўжыў сваю мастацкую адукацыю.

1918-1920

Служба ў брытанскім войску.

1920

Пачынаючы мастак прадставіў свае творы на выставе, арганізаванай мэрам Іерусаліма.

1920-х

Едзе ў Еўропу, каб працягваць сваё навучанне.

1923

Займаецца ў Берліне пад кіраўніцтвам Макса Лібермана, аднаго з вядомых прадстаўнікоў мастацкага аб'яднання Берлінскі Сэцэсіён.

1924

Пераехаў у Францыю, у Парыж. Увайшоў у кола сучасных мастакоў, аднавіў знаёмства і падтрымліваў адносіны з жывапісцам Хаімам Суціным, шмат пісаў і рэгулярна прымаў удзел у выставах Салона Незалежных (у 1925–1927, 1930, 1933, 1937, 1940 гадах).

1931

Атрымаў французскае грамадзянства.

1933–1938

Паралельна з жывапісам актыўна працаваў у галіне мастацкага тэкстылю: захаваліся эскізы тканін, створаныя ім для дома мадэляў Вольгі Олбі, з якім мастак цесна супрацоўнічаў.

1939

З пачаткам Другой сусветнай вайны, быў прызываны на ваенную службу, аднак неўзабаве, армія была распушчана. Баючыся нацысцкіх рэпрэсій, Царфін разам з сям'ёй хаваўся ў французскай правінцыі, пераязджаючы з горада ў горад. Уладальнік дома ў Парыжы, дзе ў Царфіных да вайны была кватэра, пазбавіўся рэчаў жыхароў, якія з'ехалі. Сямейны архіў, каля трохсот жывапісных і графічных твораў Файбіша-Шрагі Царфіна, створаных да 1940 года, і невялікая калекцыя работ яго сяброў-мастакоў бясследна зніклі.

1941-1944

Нягледзячы на ​​вельмі цяжкую сітуацыю, у гады вайны мастак дэмабілізуецца і ўдзельнічае ў Руху Супраціву, працягваў пісаць і выстаўляцца:

1941

Выстава ў галерэі Нотр-Дам у Грэноблі;

1942

Выстава ў Прытулку Мастакоў (Foyer des Arists) у Ліёне; выстава ў ліёнскай галерэі Фальклор (Folklore);

1944

Пасля вызвалення Францыі, у Грэноблі адбылася першая персанальная выстава твораў Царфіна.

У паваенны перыяд да мастака прыйшла вядомасць.

1947

Пераехаў у маленькі горад Роні-су-Буа пад Парыжам, дзе застаўся жыць да канца сваіх дзён. Жыццё ў пасляваеннай Францыі, разбуранай і разрабаванай нацыстамі, было вельмі складаным, але менавіта ў гэты час Царфін вырашае рушыць услед радзе свайго старэйшага сябра Хаіма Суціна і цалкам прысвячае сябе жывапісу. Яго творчасць усё больш носіць адбітак напружанага ўнутранага жыцця мастака, асабліва пасля таго, як ён даведаецца пра гібель бацькоў у смілавіцкім гета.

1950-я

Стварыў серыю жывапісных твораў, прысвечаную храмам, манастырам і замкам Францыі, якая лічыцца лепшай у яго творчай спадчыне. Некалькі работ з серыі, напрыклад, "Мон-Сен-Мішэль" і "Вежа Брысак", цяпер знаходзяцца ў карпаратыўнай калекцыі ААТ "Белгазпрамбанк".

1954

Карціна Царфіна Пейзаж была набыта Французскім Дзяржаўным музеем сучаснага мастацтва ў Парыжы. Вялікім попытам творы мастака карысталіся ў прыватных калекцыянераў Францыі, ЗША, Канады. Ён рэгулярна экспанаваў свае працы на выставах - групавых і персанальных.

1960-х

Толькі зараз мастаку ўдаецца пераадолець унутраны душэўны крызіс, яго работы паступова пачынаюць ззяць прыгожым блакітным колерам, напаўняюцца спакоем і прымірэннем.

25 верасня 1975

Файбіш-Шрага памёр.