3-13.04.2013 у музее сучаснага выяўленчага мастацтва ў Мінску (пр-т Незалежнасці, 47) выстава Уладзіміра Лапо “КРОК У ЗМРОК”.
Уладзімір Лапо – творчая асоба, чыя мастацкая дзейнасць выходзіць за рамкі агульнапрынятых стыляў і кірункаў. Мастак, графік, скульптар, стваральнік інсталяцый, літаратар у адной асобе, ён увасабляе сабой кропку дотыку дэструктыўнага і творчага працэсаў, рэальнасці і выдумкі, мастацкай і аб’ектыўнай рэчаіснасці.
Як прадстаўнік маргінальнай культуры, Уладзімір Лапо знаходзіцца на памежжы асяроддзяў, груп, сістэм, адчувае ўплыў іх супярэчных адзін аднаму нормаў і каштоўнасцяў, пры гэтым канструюе асабістую рэальнасць, крайнюю індывідуальнасць, што знаходзіць праяву ў ладзе жыцця, формах самавыяўлення, у метадах творчай дзейнасці.
Паводле Парка, «такі чалавек няўхільна робіцца (у параўнанні з яго непасрэдным культурным асяроддзем) індывідам з больш шырокім гарызонтам, больш вытанчаным інтэлектам, больш незалежнымі поглядамі». Парк мяркуе маргінальную асобу як безумоўна станоўчы, канструктыўны элемент. Іншы сацыёлаг, Эверэт Стоунквіст, разглядае маргінальнага чалавека як ключавую асобу (key-personality) у кантактах культур. Такое разуменне асобы ў поўнай меры можна аднесці да аўтара праекта – грамадзяніна Брытаніі, вандроўцы і касмапаліту.
Выставачны праект КРОК У ЗМРОК прэзентуе творы графікі розных гадоў і скульптуры, выкананай ў тэхналогіі direct cast - прамога ліцця. Выкарыстоўваючы дадзены метад, аўтар адказваецца ад мадэлявання, папярэдняга стварэння працоўнай копіі на карысць рэальнага аб’екта. Такім чынам, ён абмяжоўвае інтэрферэнцыі, уводзіць элемент выпадковасці, вызначае меру асабістага ўмяшальніцтва ў працэс стварэння арт-аб’екта.
Сучаснае мастацтва, валодаючы незлічонай колькасцю альтэрнатыў, выяўляе ролю выбару як валявога дзеяння, у выніку якога прэферэнцыя аддаецца таму ці іншаму ментальнаму (ідэі, канцэпту, мадэлі, фармату) альбо рэальнаму аб’екту. У дадзеным выпадку аўтар здзяйсняе такі выбар, з прычыны якого аб’ект вызначаецца і рэпрэзентуецца амаль такім, як ён ёсць. Пры гэтым у скульптуры Лапо няма месца натуралістычнасці выявы, гэта не рэдзі-мэйд, тут на першы план выходзіць эксперымент, вызначаецца эмацыйны накал працэсу стварэння і ўспрымання.
Тэхналогія прамога ліцця была вядома ў Сярэднявеччы, у пэўным сэнсе «змрочным часе», што абгрунтоўвае назву праекта. Але аўтар не робіць акцэнт на названым гістарычным перыядзе, калі і звяртаецца да катэгорыі часу, то ў зусім іншым аспекце.
Наталля Паторская,куратар выстаўкі, навуковы супрацоўнік аддзела выставак Музея сучаснага выяўленчага мастацтва