ФАК інтра
"Факультэт агітацыйнай крытыкі" (ФАК) створаны спецыяльна для студэнта_к і ўяўляе сабой дыстанцыйны факультатыў па тэорыі і гісторыі сучаснага мастацтва. Назва FAC таксама адсылае да ангельскага акроніму Frequently Asked Questions ("частыя пытанні" - збор часта задаваных пытанняў па якой-небудзь тэме і адказаў на іх) і падкрэслівае наша жаданне праблематызаваць сістэму мастацтва і мастацкай адукацыі ў выглядзе базавых пытанняў і адказаў.
Дысцыпліна "гісторыя мастацтваў" для студэнта_к мастацкага факультэта акадэміі выкладаецца па афіцыйнай, моцна састарэлай праграме, у рамках якой курс лекцый завяршаецца максімум эпохай постімпрэсіянізму, а такі прафнепрыдатны выкладчык гісторыі мастацтваў, як Яўген Шунейка, стыхійна "прачытвае" курс толькі да перыяду сярэдзіны XIX стагоддзя. Іншыя выкладчыцы акадэміі прымушаюць адточваць рамяство, цалкам ігнаруючы задачу падрыхтоўкі студэнтаў да прафесійнага жыцця пасля заканчэння ВНУ. Гісторыю і тэорыю мастацтва XX–XXI стагоддзяў, веды аб сучасных практыках і тэндэнцыях у мастацтве і аб тым, як інтэгравацца ў прафесійную сферу, студэнтам атрымаць няма адкуль, акрамя як з паралельнай самаадукацыі.
Злева: уваход у адзін з карпусоў Беларускай дзяржаўнай акадэміі мастацтваў з банэрам, які адлюстроўвае лозунг "САРДЭЧНА ЗАПРАШАЕМ У АКАДЭМІЮ – КУЗНЮ ТАЛАНТАЎ", © фота: Алесь Кудрашоў, 2014
Справа: галоўны хол акадэміі з дзяржаўнай сімволікай і адным з двух копій статуй Мікеланджэла, якія выяўляюць рабоў, © фота: Андрэй Дурэйка, 2013
Пры гэтым большасць студэнта_к да мастацкага факультэта пасля заканчэння ВНУ вымушаны адпрацоўваць атрыманую адукацыю, а затым зусім кідаюць прафесію ў мастацкай сферы, сыходзячы ў дызайн, выкладанне або іншыя нечаканыя галіны. Менавіта таму, пакуль акадэмія мастацтваў не правядзе ўнутраныя рэформы, не мадэрнізуе праграмы, у тым ліку па гісторыі мастацтваў (уплыў якой так фундаментальна для студэнтак), не створыць спецыяльнага аддзялення новых медыя, мы будзем рэкамендаваць студэнт_кам, якія плануюць стаць маста_чкамі, шукаць альтэрнатывы.
Але калі вам не пашанцавала і вы ўжо вучыцеся ў гэтай ВНУ – гэты факультатыў распрацаваны спецыяльна для вас. Курс можа быць цікавы студэнт_кам іншых факультэтаў і ўстаноў. У рамках лекцый мы развінцім тыповыя штампы, якія памнажаюць праграмы акадэміі, акрэслім праблемы, з якімі сутыкаюцца студэнт_кі пасля заканчэння ВНУ, прадэманструем прагрэсіўныя сучасныя практыкі ў мастацтве і тую закасцянельнасць і кансерватыўнасць сістэмы беларускай мастацкай адукацыі, якую прапануе акадэмія.
Перадгісторыя стварэння блога
У 2012 годзе мастак прачытаў лекцыю "Чаму я кінуў акадэмію мастацтваў?" у самой акадэміі.
У якасці першай ілюстрацыі, якая была паказана падчас лекцыі "Чаму я кінуў акадэмію мастацтваў?", Сяргей Шабохін выкарыстаў працу Грэгара Шнайдэра (Gregor Schneider) "21 пляжная клетка". Акадэмія мастацтваў, пры спадарожнай ёй уяўнай свабодзе, уяўляецца як выява закрытага гета, які займае толькі мізэрны востраў вялізнага пляжу – свету сучаснага мастацтва.
Лекцыя, у якой мастак патлумачыў, чаму ён пакінуў ВНУ, прыцягнула вялікую колькасць студэнта_к, у выніку чаго было прынята рашэнне стварыць нелегальны факультатыў па гісторыі і тэорыі мастацтва для студэнта_к, якія цікавяцца сучасным мастацтвам. Факультатыў " Рамонт. УНОВИС. За шырмай Трактарнага завода " прайшоў у часовым будынку акадэміі на тэрыторыі Пралетарскага раёна (зусім недалёка ад Трактарнага завода). Заняткі выклікалі ажыятаж, а студэнт_кі факультатыва сталі паспяхова інтэгравацца ў сістэму сучаснага мастацтва.
Улетку 2014 года, падчас летняй школы ў Вільні, куратар (Мінск) і куратарка Марыя Катлячкова (Стакгольм/Масква) па ініцыятыве мастака Сяргея Шабохіна (Мінск) вырашылі стварыць альтэрнатыўную платформу для крытыкі акадэміі мастацтваў.
Як і ў выпадку з віцебскім авангардным мастацкім аб'яднаннем , заснаваным на базе дзяржустановы, але які выпусціў уплывовых маста_чак новага мастацтва дваццатага стагоддзя, мы жадаем накіраваць у патрэбнае рэчышча велізарны патэнцыял студэнта_к акадэміі.
УНОВИС, чэрвень 1922 г., Віцебск. Стаяць (злева направа): І. Чарвінка, К. Малевіч, Я. Раяк, А. Каган, Н. Суецін, Л. Юдзін, Я. Магарыл. Сядзяць (злева направа): М. Векслер, В. Ермалаева, І. Чашнік, Л. Хідэкель.
Разумеючы ўмоўнасць гэтага параўнання, мы верым, што акадэмія можа стаць эксперыментальнай лабараторыяй і прасторай для абмеркавання практык, метадалогій, а таксама месца маста_чак ў сістэме сацыяльных і культурных адносін.
У форме кароткіх урокаў мы будзем расказваць пра сістэму сучаснага мастацтва за сценамі акадэміі, а таксама аргументаваць кансерватыўнасць і рэакцыйнасць мастацкай адукацыі ў Мінску.
Гары, акадэмізм, гары!
#burnacademism