engrus
  • 2024
  • 2023
  • 2022
  • 2021
  • 2020
  • 2019
  • 2018
  • 2017
  • 2016
  • 2015
  • 2014
  • 2013
  • 2012
  • 2011
  • 2010
  • 2009
  • 2008
  • 2007
  • 2006
  • 2005
  • 2004
  • 2003
  • 2002
  • 2001
  • 2000
  • 1999
  • 1998
  • 1997
  • 1996
  • 1995
  • 1994
  • 1993
  • 1992
  • 1991
  • 1990
  • 1989
  • 1988
  • 1987
  • 1986
  • 1985
  • 1984
  • 1983
  • 1982
  • 1981
  • 1980
  • 1979
  • 1978
  • 1977
  • 1976
  • 1975
  • 1974
  • 1973
  • 1972
  • 1971
  • 1970
  • 1969
  • 1968
  • 1967
  • 1966
  • 1965
  • 1964
  • 1963
  • 1962
  • 1961
  • 1960
  • 1959
  • 1958
  • 1957
  • 1956
  • 1955
  • 1954
  • 1953
  • 1952
  • 1951
  • 1950
  • 1949
  • 1948
  • 1947
  • 1946
  • 1945
  • 1944
  • 1943
  • 1942
  • 1941
  • 1940
  • 1939
  • 1938
  • 1937
  • 1936
  • 1935
  • 1934
  • 1933
  • 1932
  • 1931
  • 1930
  • 1929
  • 1928
  • 1927
  • 1926
  • 1925
  • 1924
  • 1923
  • 1922
  • 1921
  • 1920
  • 1919
  • 1918
  • 1917
  • 1916
  • 1915
  • 1914
  • 1913
  • 1912
  • 1911
  • 1910
  • 1909
  • 1908
  • 1907
  • 1906
  • 1905
  • 1904
  • 1903
  • 1902
  • 1901
  • 1900
  • 1899
  • 1898
  • 1897
  • 1896
  • 1895
  • 1894
  • 1893
  • 1892
  • 1891
  • 1890
  • 1889
  • 1887
  • 1886
  • 1885
  • 1884
  • 1883
  • 1880
  • 1879
  • 1877
  • 1876
  • 1875
  • 1874
  • 1873
  • 1870
  • 1869
  • 1868
  • 1867
  • 1866
  • 1863
  • 1860
  • 1859
  • 1858
  • 1854
  • 1853
  • 1852
  • 1851
  • 1850
  • 1848
  • 1847
  • 1845
  • 1843
  • 1840
  • 1839
  • 1838
  • 1837
  • 1836
  • 1834
  • 1833
  • 1830
  • 1828
  • 1827
  • 1826
  • 1825
  • 1823
  • 1822
  • 1820
  • 1819
  • 1817
  • 1812
  • 1810
  • 1808
  • 1800
  • 1797
  • 1795
  • 1790
  • 1789
  • 1788
  • 1785
  • 1778
  • 1775
  • 1692
  • 1680
  • 1661
  • 0

2024

2023

2022

2021

2020

2019

2018

2017

2016

2015

2014

2013

2012

2011

2010

2009

2008

2007

2006

2005

2004

2003

2002

2001

2000

1999

1998

1997

1996

1995

1994

1993

1992

1991

1990

1989

1988

1987

1986

1985

1984

1983

1982

1981

1980

1979

1978

1977

1976

1975

1974

1973

1972

1971

1970

1969

1968

1967

1966

1965

1964

1963

1962

1961

1960

1959

1958

1957

1956

1955

1954

1953

1952

1951

1950

1949

1948

1947

1946

1945

1944

1943

1942

1941

1940

1939

1938

1937

1936

1935

1934

1933

1932

1931

1930

1929

1928

1927

1926

1925

1924

1923

1922

1921

1920

1919

1918

1917

1916

1915

1914

1913

1912

1911

1910

1909

1908

1907

1906

1905

1904

1903

1902

1901

1900

1899

1898

1897

1896

1895

1894

1893

1892

1891

1890

1889

1887

1886

1885

1884

1883

1880

1879

1877

1876

1875

1874

1873

1870

1869

1868

1867

1866

1863

1860

1859

1858

1854

1853

1852

1851

1850

1848

1847

1845

1843

1840

1839

1838

1837

1836

1834

1833

1830

1828

1827

1826

1825

1823

1822

1820

1819

1817

1812

1810

1808

1800

1797

1795

1790

1789

1788

1785

1778

1775

1692

1680

1661

0

bel Аўтаматычны пераклад

Мастацкая акцыя ў гонар святкавання 100-годдзя Марка Шагала

1987
Свіслач, Мінск

Спадарожныя дакументы

"У 1987 годзе на ўзбярэжжы Свіслачы ў скверы Янкі Купалы група мастакоў сабралася з плакатамі ў гонар юбілею Марка Шагала. Гэтая акцыя праходзіла на фоне антысеміцкай антышагалаўскай кампаніі, якую ўзначальваў Міхаіл Савіцкі. Удзельнікі ўспамінаюць, як раз’юшаны Савіцкі і іншыя члены Саюза мастакоў разам з групай міліцыянтаў прыйшлі ў сквер і патрабавалі прыбраць карціны, а некаторыя нават кідалі ў раку".

– © Калекцыя пАРТизана: "Мiнск. Нонканфармiзм 1980-х", 2016, 9 стар.

-

З успамінаў Валеры Мартынчыка:

"Мая майстэрня ў той час была прама насупраць доміка I З’езда РСДРП у самым цэнтры Мінска, менавіта ў тым доме, дзе ў свой час жыў Лі Гарві Освальд, які застрэліў амерыканскага прэзідэнта Джона Кенэдзі. На той жа вуліцы жыў паэт Аляксей Жданаў, з якім мы пазнаёміліся толькі ў 1986 годзе. Памятаю, пасля першага вечара ў маёй майстэрні ён, развітаўшыся, сышоў, як раптам праз хвілін пяць грук у дзверы. Адкрываю — Жданаў. «Валеры! Я вярнуўся сказаць, што ўпершыню сустрэў разумнага мастака!» — рэзка развярнуўся і знік, што, як я пазней зразумеў, было ў ягонай манеры. Ён любіў рэзкасці: знаёміцца і сварыцца, затым мірыцца і зноў сварыцца...

У мяне ў майстэрні быў тэлефон — прадмет раскошы ў той час. У Маскве, мяркуючы па чутках, пачыналася новая «адліга», а тут юбілей нашага земляка Марка Шагала — стагоддзе. Жданаў быў у мяне ў майстэрні, калі мы абмяркоўвалі гэтую падзею, і раптам яму ў галаву прыйшла думка адсвяткаваць гэта публічна. Каго цяпер здзівіш публічнымі выступамі? Але ў той час на нашай памяці нічога падобнага проста не існавала. Публічнае, што б там ні было, было забароненае. Акрамя афіцыйных шэсцяў, вядома. У той час публічная акцыя ў Мінску магла прывесці да непрадказальных наступстваў. Жданаў, як я сказаў, быў рашучым чалавекам. Ён набраў нумар Міністэрства культуры і нейкаму чыноўніку заявіў, што група людзей збіраецца адзначыць стагоддзе Шагала на свежым паветры, каля Траецкага прадмесця. «Якога яшчэ Шагала?» — перапытаў работнік Міністэрства культуры. Жданаў патлумачыў, хто такі Шагал. «Ды я вам сто такіх Шагалаў знайду! — зароў голас у трубцы. — Каб і не думалі! Пашкадуеце!»

Тым не менш мы пайшлі. Было страшнавата. Я папярэдзіў сваякоў, што ўсё магчыма. На ўсялякі выпадак запрасілі некалькі чалавек з фотагуртка падстрахаваць нашую акцыю. Мы са Жданавым, мой сябар-фізік Ігар Фядчэня з Акадэміі навук са сваёй сяброўкай Воляй, яшчэ некалькі чалавек. Ля Траецкага нас чакала паэтка Наташа Татур. Жданаў і Татур тут жа пачалі чытаць вершы, цудоўныя вершы. Раптам адусюль з’явілася міліцыя — нас чакалі: дзеяч культуры з міністэрства стрымаў слова. Маёр спрабаваў спыніць акцыю, міліцыя абкружыла нашую групку, але паэты працягвалі чытаць. Фотагурток узяўся за працу — з усіх бакоў чулася шчоўканне апаратаў, а Наташа і Аляксей працягвалі чытаць. Мы былі ўражаныя іх адвагай, але міліцыі станавілася ўсё больш, і яны ўрэшце выпіхнулі нас і развялі ў розныя бакі. Акцыя скончылася, але яна адбылася, і паэты далі першы ўрок смеласці ў краіне, дзе дзесяцігоддзямі ўладарыў страх".

– © Калекцыя пАРТизана: «Минск. Нонконформизм 1980-х», 2016, 99 стр.