engrus
  • 2024
  • 2023
  • 2022
  • 2021
  • 2020
  • 2019
  • 2018
  • 2017
  • 2016
  • 2015
  • 2014
  • 2013
  • 2012
  • 2011
  • 2010
  • 2009
  • 2008
  • 2007
  • 2004
  • 2003
  • 2002
  • 2001
  • 2000
  • 1999
  • 1998
  • 1997
  • 1996
  • 1995
  • 1994
  • 1993
  • 1992
  • 1991
  • 1990
  • 1989
  • 1988
  • 1987
  • 1985
  • 1984
  • 1982
  • 1971

2024

2023

2022

2021

2020

2019

2018

2017

2016

2015

2014

2013

2012

2011

2010

2009

2008

2007

2004

2003

2002

2001

2000

1999

1998

1997

1996

1995

1994

1993

1992

1991

1990

1989

1988

1987

1985

1984

1982

1971

Genius loci. Genius lost

1–31 ліпеня 2021
Мінск, Беларусь
Зыходнай кропкай гэтага праекту стаў плэнер у арт-вёсцы Каптаруны, натхняльным і містычным месцы на мяжы Беларусі і Літвы. Шукаючы ці выдумляючы свае "месцы сілы" ў "беларускай Шамбале", як яшчэ называюць той край, фатографы намагаліся згубіцца ў незнаёмым ландшафце, і адкрыць яго і сабе наноў. Але "геній месца" аказаўся каварным. Ландшафт пачаў зацягваць, адкрывацца, і адштурхоўваць. Ён прымушаў ўзірацца ў далягляд і шукаць новыя кропкі ўваходу. Ён не адпускаў. Каптаруны як месца збянтэжанасці, згубленасці сябе і спасціжэння пачалі "разрастацца" і ўзнікаць у новых мясцінах, краявідах, гарадах - не толькі беларускіх. Каптаруны пераўтварыліся ў персанальны выклік, на які мусіш адказаць у пэўны момант часу. Адлюстраваць сябе на сятчатцы вока свету. А ўсе пачыналася крыху інакш.

Кожнае новае месца дае нам магчымасць перастварыць сябе. Ці гэта новыя гарады, альбо прыродныя ландшафты, якіх мы раней не бачылі, але знаходжанне ў новым атачэнні дазваляе нам хоць на пэўны момант стаць ананімнымі. Забыць свае імя як адну са звыклых ідэнтычнасцяў, і зрабіць гэта з асалодай. Мы "раствараемся" ў месцы, знікаем у ім, каб потым — наладжваючы з ім жа кантакт, шукаючы яго дух (genius loci), — даць сабе новае імя, якое, як ні дзіўна, можа мець тыя ж літары. Мы мусім згубіцца ў гэтым новым месцы, каб знайсці сябе ў новай якасці. Ці прасцей гэта зрабіць фатографу чым, скажам, звычайнаму вандроўніку? І так, і не. Фатограф тут знаходзіцца паміж двума модусамі. З аднаго боку, ён прагне новых светаў, каб схапіць іх у "сілкі свайго свавольнага зроку". Ды далей, патрабуючы больш ад свайго вока, яму часта складана канчаткова "адпусціць" сябе. З іншага, будучы і больш уразлівым да бачнага, фатограф парадаксальным чынам здольны выбудаваць "сюррэальную дыстанцыю" паміж сабой і светам, дазволіўшы апошняму набыць новыя абліччы. Іншымі словамі, месца таксама прагне быць убачаным, каб пацвердзіць свой геній. Яно мае патрэбу ў тым, каб яго знайшоў мастак. Так чый жа позірк мацнейшы пры гэтай сустрэчы — фатографа ці месца? Яны залежаць адзін ад аднаго. Фатографу патрэбны момант згубленасці (назавем яго genius lost), каб выбудаваць наноў свае стасункі са светам. А свету (месцу) важна быць адкрытым, каб выявіць свой дух. Genius lost. Genius loci. І наадварот.

Тэкст: Дар'я Амяльковіч