engrus
  • 2024
  • 2023
  • 2022
  • 2021
  • 2020
  • 2019
  • 2018
  • 2017
  • 2016
  • 2015
  • 2014
  • 2013
  • 2012
  • 2011
  • 2010
  • 2009
  • 2008
  • 2007
  • 2006
  • 2005
  • 2004
  • 2003
  • 2002
  • 2001
  • 2000
  • 1999
  • 1998
  • 1997
  • 1996
  • 1995
  • 1994
  • 1993
  • 1992
  • 1991
  • 1990
  • 1989
  • 1988
  • 1987
  • 1986
  • 1985
  • 1984
  • 1983
  • 1982
  • 1981
  • 1980
  • 1979
  • 1978
  • 1977
  • 1976
  • 1975
  • 1974
  • 1973
  • 1972
  • 1971
  • 1970
  • 1969
  • 1968
  • 1967
  • 1966
  • 1965
  • 1964
  • 1963
  • 1962
  • 1961
  • 1960
  • 1959
  • 1958
  • 1957
  • 1956
  • 1955
  • 1954
  • 1953
  • 1952
  • 1951
  • 1950
  • 1949
  • 1948
  • 1947
  • 1946
  • 1945
  • 1944
  • 1943
  • 1942
  • 1941
  • 1940
  • 1939
  • 1938
  • 1937
  • 1936
  • 1935
  • 1934
  • 1933
  • 1932
  • 1931
  • 1930
  • 1929
  • 1928
  • 1927
  • 1926
  • 1925
  • 1924
  • 1923
  • 1922
  • 1921
  • 1920
  • 1919
  • 1918
  • 1917
  • 1916
  • 1915
  • 1914
  • 1913
  • 1912
  • 1911
  • 1910
  • 1909
  • 1908
  • 1907
  • 1906
  • 1905
  • 1904
  • 1903
  • 1902
  • 1901
  • 1900
  • 1899
  • 1898
  • 1897
  • 1896
  • 1895
  • 1894
  • 1893
  • 1892
  • 1891
  • 1890
  • 1889
  • 1887
  • 1886
  • 1885
  • 1884
  • 1883
  • 1880
  • 1879
  • 1877
  • 1876
  • 1875
  • 1874
  • 1873
  • 1870
  • 1869
  • 1868
  • 1867
  • 1866
  • 1863
  • 1860
  • 1859
  • 1858
  • 1854
  • 1853
  • 1852
  • 1851
  • 1850
  • 1848
  • 1847
  • 1845
  • 1843
  • 1840
  • 1839
  • 1838
  • 1837
  • 1836
  • 1834
  • 1833
  • 1830
  • 1828
  • 1827
  • 1826
  • 1825
  • 1823
  • 1822
  • 1820
  • 1819
  • 1817
  • 1812
  • 1810
  • 1808
  • 1800
  • 1797
  • 1795
  • 1790
  • 1789
  • 1788
  • 1785
  • 1778
  • 1775
  • 1692
  • 1680
  • 1661
  • 0

2024

2023

2022

2021

2020

2019

2018

2017

2016

2015

2014

2013

2012

2011

2010

2009

2008

2007

2006

2005

2004

2003

2002

2001

2000

1999

1998

1997

1996

1995

1994

1993

1992

1991

1990

1989

1988

1987

1986

1985

1984

1983

1982

1981

1980

1979

1978

1977

1976

1975

1974

1973

1972

1971

1970

1969

1968

1967

1966

1965

1964

1963

1962

1961

1960

1959

1958

1957

1956

1955

1954

1953

1952

1951

1950

1949

1948

1947

1946

1945

1944

1943

1942

1941

1940

1939

1938

1937

1936

1935

1934

1933

1932

1931

1930

1929

1928

1927

1926

1925

1924

1923

1922

1921

1920

1919

1918

1917

1916

1915

1914

1913

1912

1911

1910

1909

1908

1907

1906

1905

1904

1903

1902

1901

1900

1899

1898

1897

1896

1895

1894

1893

1892

1891

1890

1889

1887

1886

1885

1884

1883

1880

1879

1877

1876

1875

1874

1873

1870

1869

1868

1867

1866

1863

1860

1859

1858

1854

1853

1852

1851

1850

1848

1847

1845

1843

1840

1839

1838

1837

1836

1834

1833

1830

1828

1827

1826

1825

1823

1822

1820

1819

1817

1812

1810

1808

1800

1797

1795

1790

1789

1788

1785

1778

1775

1692

1680

1661

0

bel Аўтаматычны пераклад

Андрэй Плясанаў

1948–2021

Мастак, музыка, рэжысёр, акцёр, сцэнарыст, рок-музыка (выканаўца, кампазітар, аранжыроўшчык, лідэр гурта PLAN). Асабліва вядомы як заўзяты калекцыянер беларускага жывапісу і графікі . Арганізатар Асацыяцыі творчай інтэлігенцыі (АТІ). Лідэр мастацкага аб'яднання "Форма".

У жывапісе выкарыстоўваў адначасова прыёмы сюррэалізму і абстракцыянізму, кубізму і ілюзіянізму, фігуратыўнасці і форматворчасці.

Як калекцыянер адначасова збіраў каля 20 калекцый, адна з якіх - калекцыя жывапісу і графікі неафіцыйнага мастацтва 1970-2010-х гадоў. Ён заўсёды эмацыйна рэагаваў на драматычныя лёсы мастакоў і іх спадчыны. Галоўнае, у чым ён бачыў мэту мастацкага твора, — каб створанае жыло сваім паўнацэнным жыццём у галерэях, на выставах, у калекцыях прыхільнікаў, не прастойвала ў майстэрні, не прападала як смецце.

Член мастацкага аб'яднання "Форма", Саюза кінематаграфістаў, Саюза музычных дзеячаў, Міжнароднай гільдыі мастакоў. Плясанаў актыўна супрацоўнічаў з аўтарскай некамерцыйнай галерэяй "Брама" мастацтвазнаўцы Ларысы Фінкельштэйн, быў датычны да шматлікіх выставаў у Польшчы, Германіі, Галандыі.

Жыў і працаваў у Менску.

Групы

Выбраныя падзеі

Выбраныя серыі твораў

Выбраныя творы

Асацыяваныя ўстановы

Артыкулы на KALEKTAR

Спадарожныя дакументы

Звязаныя імёны

Творы знаходзяцца ў Музеі мастацтва Зімерлі ў ЗША, Музеі сучаснага выяўленчага мастацтва ў Мінску, галерэі Беаты Шубскай у Варшаве, у прыватных калекцыях Юрыя Краўцова ў Германіі, Піцера Брука ў Канадзе, Карласа Гальегільяса ў Чылі і ў іншых калекцыях.

-

Выбраныя даты:

11 снежня 1948

Нарадзіўся ў Мінску (БССР, сёння Рэспубліка Беларусь). Гісторыя сям'і Плесанавых у гэтым горадзе налічвае больш за 250 гадоў. Яго маці працавала ў выдавецтве "Народная асьвета", бацька да вайны быў у войску, а з пачатку 1950-х працаваў у ДТСААФ і быў інструктарам па ваджэнню аўтамабіля. Стрыечная сястра маці, цётка Плясанава - Паўліна Мядзелка, якая ў 1913 годзе выканала ролю Паўлінкі ў пецярбургскай прэм'еры аднайменнай п'есы Янкі Купалы, жыла ў Мінску з 1918 года і таксама была шматграннай творчай асобай. З самага дзяцінства Плясанаў праявіў добрыя здольнасці да навучання і тэхнічнай творчасці. З 13 гадоў пачаў ездзіць на чэмпіянаты па аўтамадэляванні (быў неаднаразовым чэмпіёнам Беларусі). Спачатку пайшоў вучыцца на геафак БДУ.

З 1964

Займаецца жывапісам. Ён пачаў працаваць побач са сваімі сябрамі — мастакамі Валерыем Мартынчыкам, Сяргеем Малішэўскім, Уладзімірам Цэслерам, Сяргеем Войчанкам, Генадзем Хацкевічам, Дзмітрыем Сурыновічам і інш. Плясанаў прызнаецца, што асаблівы ўплыў на фарміраванне яго як жывапісца аказала мастацтвазнаўка Леніна Міронава.

У мастацкіх пошуках, у фармаванні ўласнага стылю Плесанаву дапамагала не прафесійная база-школа, а апантанасць філасофскай ідэяй, дзеля якой падбіраецца кампазіцыйнае і фармальнае рашэнне. Плясанаў з лёгкасцю выкарыстоўвае адначасова прыёмы сюррэалізму і абстракцыянізму, кубізму і ілюзіянізму. Фігуратыўнасць і форматворчасць для мастака з'яўляецца сродкам выказвання сваіх думак. Плясанаў заўсёды абапіраецца толькі на ўласны густ і ўнутранае адчуванне формы і колеру. Такі індывідуальны і рацыянальны падыход да твора мастацтва мае выразны вынік: распрацаваная кампазіцыя, лагічная і цалкам запоўненая дэталямі прастора палатна, дэкаратыўнасць і выразнасць колеру.

Вельмі часта Плясанаў заўважаў недахопы ва ўжо скончаных працах, ён заўсёды кахаў даваць парады сваім калегам, змяняць і перапісваць свае і чужыя працы. Дзе чаго не хапае, што неабходна дадаць ці прыбраць, Плясанаў заўважаў адразу.

1968

Быў удзельнікам першага Біт-фестывалю, які праходзіў цягам трох дзён у менскім Радыётэхнічным інстытуце. Гурт Плясанава "Пінгвіны" трапіў у пяцёрку лепшых, адзін з іх вакалістаў - Юрый Ражоў - атрымаў Гран-пры фестывалю.

1968-1975

Працаваў у філармоніі, спачатку артыстам эстрады, а потым асістэнтам эстраднага аддзела. Аб'ездзіў са знакамітымі музыкамі палову Саюза. Гэта было незвычайнае час: неверагодныя сустрэчы з цікавымі людзьмі, асаблівы стыль жыцця.

Пасля Андрэй Плясанаў паступіў у політэхнічны інстытут. Стварыў там музычны гурт – можна сказаць, стаяў ля вытокаў беларускай рок-музыкі.

1975-1980

Выпадкова сябар угаварыў Плясанава пайсці ў рэжысуру. У выніку той аказаўся ў Беларускім дзяржаўным тэатральна-мастацкім інстытуце, на аддзяленні рэжысура народнага тэатра (вучыўся ў Яраслава Громава). Скончыў інстытут у 32 гады.

Канец 1970-х

Андрэй Плясанаў вырашыў збіраць працы неафіцыйных мастакоў . У той момант ён жыў у маленькай кватэры ("хрушчоўцы"). Памераўшы сцены сваёй кватэры, пачаў заказваць жывапісцам невялікія палотны на зададзеныя тэмы: "Майстэрня мастака" (60 х 45 або 45 х 60 см), "Ню" (60 х 70 або 70 х 60). Ён набываў палотны і даваў іх мастакам, якія былі рады напісаць карціну і аддаць яе Плесанаву. Аднолькава невялікія памеры твораў давалі магчымасць зрабіць «канапавую» разважку па сценах кватэры, як было традыцыйна прынята ў асяроддзі савецкіх калекцыянераў, якія жылі ў маленькіх кватэрах.

1981-1988

Пасля "тэатралкі" пайшоў працаваць на кінастудыю "Беларусьфільм", спачатку — асістэнтам рэжысёра да Віталя Чацвярыкова на фільм "Зацішша" (1981). Першыя самастойныя рэжысёрскія пробы Плясанава — стварэнне сацыяльных ролікаў для Таварыства выратавання на водах (АСВОД) "Вада, радасць і бяда", "Сярод хваляў", "Шчаслівае плаванне" і інш., на здымках якіх запрашаліся вядомыя акцёры: Яўген Маргуноў, Мікалай Яроменка (старэйшы), Аляксандр Рахленка, Ірына Нарбекава. Плясанаў браў удзел у стварэнні такіх легендарных кінастужак, як "Дзікае паляванне караля Стаха" (яшчэ падчас вучобы ў інстытуце ў 1979), "Чорны замак Альшанскі" (1983), "Сведка» (1986), "Мяне клічуць Арлекіна" (1988) ) і інш.

1986

Арганізатар Асацыяцыі творчай інтэлігенцыі (АТІ). Сярод іншага дзейная натура Плясанава ўдзельнічала ў стварэнні групы "Форма". У архіве Андрэя захаваецца ліст Асацыяцыі да ўладаў з патрабаваннем рэгістрацыі аб'яднання [заўв. рэд.– ліст прымацаваны як дакумент].

З 1987

Удзельнік і арганізатар выставак.

У пачатку года Андрэй Плясанаў арганізаваў першую афіцыйную выставу нефармальнага (авангарднага) мастацтва са сваёй калекцыі пад назвай "Майстэрня мастака" . Гэта стала моцным стымулам, у мастакоў з'явілася магчымасць выстаўляцца, паказваць свае работы гледачам на выставачных пляцоўках. З гэтага моманту Плясанаў – актыўны ўдзельнік і арганізатар нефармальных мастацкіх выставак не толькі ў Беларусі, але і за мяжой.

Удзел у важных выставах года "На Калектарнай" і "Перспектыва".

1988

Удзел у выставе "Уваскрэсенне Казіміра".

1989

Удзельнік выставак "Панарама" і "Дэманстрацыя скарбаў беларускага авангарда".

1990

Удзельнік выставы "Форма".

1991

Удзельнік выставы "БелАРТ".

1993

Удзельнік выставы "Ад Марка Шагала ў мінулае і сучаснасць".

2000-ыя гады

Было запісана шэсць альбомаў блюзава-джазавага гурта "Р.LAN".

16 чэрвеня 2021

На 73-м годзе жыцця ад каронавіруса памёр у Мінску.

Восень 2021

Да дня нараджэння Плясанава, у памяць аб гэтым неардынарным чалавеку ў Нацыянальным цэнтры сучаснага мастацтва Рэспублікі Беларусь прайшлі дзве выставы: выставачны праект "Беларускі аванграўнд" (28.10.2021 – 21.11.2021) і выстава "Ідэалы авангарда." Творы з калекцыі 12.11.2021 – 05.12.2021).

-

Вольга Архіпава пра Андрэя Плесанава:

"Жыццёвы і творчы шлях Андрэя Плясанава быў абазначаны як шлях універсальнай асобы. Гэта перш за ўсё звязана з вялікім спектрам яго інтарэсаў, якія існавалі паралельна адзін аднаму, праходзяць скрозь яго жыццё і па-рознаму праяўляліся ў пэўныя перыяды часу. Пра яго без перабольшання можна сказаць : чалавек-аркестр Плясанаў рэжысёр, акцёр, сцэнарыст, рок-музыка (выканаўца, кампазітар, аранжыроўшчык, лідэр групы PLAN) і заўзяты калекцыянер, які адначасова збіраў каля 20 калекцый, адна з якіх калекцыя жывапісу і графікі неафіцыйнага мастацтва 1970-2010- х гадоў, і мастак са сваёй самабытнай і вядомай мовай.Прычым шмат чаго па жыцці Плясанаў рабіў спантанна, па натхненні, па сваім унутраным парыве, ад чаго шмат у чым быў непрадказальны.

[...]

Андрэй Плясанаў - быў публічнай асобай, вельмі кантактным чалавекам, які на сваім жыццёвым шляху сустракаўся з неверагодна разнастайнымі асобамі і з кожнай знаходзіў сваю мову, сваё паразуменне, ніколі не заставаўся абыякавым. Ён быў арганізатарам шэрагу выставак, сацыяльных мітынгаў і дэманстрацый, ніколі не баяўся публічнага выказвання.

[...]

Збіраць вакол сябе такіх розных, творчых, неверагодна індывідуальных і асаблівых асоб - справа вельмі цяжкая. Плясанаў, дзякуючы сваім кампазітарска-рэжысёрскім здольнасцям, умеў кансалідаваць людзей, удала знаходзіць выйсце са шматлікіх складаных сітуацый.

Яшчэ адна важная сацыяльная місія, якая вылучае гэтага чалавека ў беларускім культурным асяроддзі, - Плясанаў-калекцыянер. Акрамя жывапісу, графікі, скульптуры ён збіраў гітары, старажытныя вучнёўскія пёры, камяні, манеты, маркі, старажытныя пячаткі, бутэлькі і падстаўкі пад іх, пробкі, матылькоў, кераміку і шмат яшчэ чаго. Яго можна назваць матэрыяльным летапісцам легендарных часоў беларускага авангарда, бо менавіта ён захаваў шмат дакументаў, фота, дыктафонных і відэазапісаў пра падзеі, якія адбываліся ў асяроддзі неафіцыйнага беларускага мастацтва 1980–1990-х.

Варта згадаць, як пачыналася фармавацца яго мастацкая калекцыя. У канцы 1970-х Плясанаў вырашыў збіраць працы неафіцыйных мастакоў. У той момант ён жыў у маленькай кватэры ("хрушчоўцы"). Памераўшы сцены сваёй кватэры, пачаў заказваць жывапісцам невялікія палотны на зададзеныя тэмы: "Майстэрня мастака" (60 х 45 або 45 х 60 см), "Ню" (60 х 70 або 70 х 60). Ён набываў палотны і даваў іх мастакам, якія былі рады напісаць карціну і аддаць яе Плесанаву. Аднолькава невялікія памеры твораў давалі магчымасць зрабіць "канапавую" разважку па сценах кватэры, як было традыцыйна прынята ў асяроддзі савецкіх калекцыянераў, якія жылі ў маленькіх кватэрах. Безумоўна, узаемадзеянні Плясанава з мастакамі былі больш плённымі і шырокімі, Плясанаў сябраваў з імі, добра іх ведаў, многія з іх дарылі Плесанаву свае працы, не толькі адпаведныя прыдуманай формуле, Плясанаў заўсёды ганарыўся тым, што практычна ўся калекцыя была яму падорана.

Сутыкаючыся з гэтым хаосам мастацкага і культурнага жыцця вакол сябе, Плясанаў змог сканструяваць сваё асабістае светаадчуванне, вельмі камфортнае і прывабнае для сябе асяроддзе. Усё, што зрабіў і чым валодаў Андрэй Плясанаў, — аўтарская планета, сфарміраваная з некіравальнага творчага патэнцыялу."